کرونا در سراسر جهان براي مصرف کنندگان نگرانيهاي و مسائل فراواني را پديد آورده است، از همين رو تشويق به خريد اينترنتي در اين دوره با جديت دنبال شده و با توجه به برخورداري از زيرساختهاي مناسب جهت فروش آنلاين که پيش از اين بحران ايجاد شده بود امکان تامين تقاضاي شهروندان بدون حضور فيزيکي آنها در فروشگاهها به وجود آمد. مدتي است از همه گيري ويروس کرونا در جهان ميگذرد و اکنون اکثر کشورهاي جهان با بيماري کوويد ?? دست و پنجه نرم ميکنند. اين ويروس تا به حال موجب مرگ انسانهاي بسياري شده و تاثيرات شگرفي بر ابعاد مختلف زندگي بشر داشته است و دولتها را مجبور کرده با اتخاذ سياستهايي همچون قرنطينه خانگي، فاصله گذاري اجتماعي، تعطيلي بسياري از صنوف و کاهش ساعات کار در پي کنترل و مهار اين بيماري برآيند. آثار اين همهگيري بر کسبوکارها و صنايع نيز بسيار گسترده بوده و خيل عظيمي از شرکتها را دچار مشکلات گوناگون کرده است؛ به طوري که بر اساس آمارهاي سازمان بينالمللي کار چند درصد درصد نيروي کار در جهان از اين موضوع تاثير پذيرفتهاند و کاهش تقاضا، اختلال در زنجيره تامين، مشکلات حضور فيزيکي نيروي کار در سازمانها و ... از اين جمله است.
کرونا از سوي ديگر براي مصرفکنندگان نيز نگرانيهاي و مسائل فراواني را پديد آورده است، به طوري که طي اين مدت شاهد صفهاي خريد طولاني، افزايش تقاضا براي برخي کالاها و در نتيجه کميابي و خالي شدن قفسههاي فروشگاهها بودهايم. بديهي است فروشگاههاي زنجيرهاي نيز از اين وضعيت مستثنا نبوده وکرونا مانند هر بحران ديگري فرصتها و چالشهايي را پيش روي آنها قرار داده است. از مهمترين اين چالشها ميتوان به حفظ سلامت و رعايت پروتکلهاي بهداشتي و تامين به موقع کالاهاي اساسي مورد نياز مردم اشاره کرد. در مقابل فرصتي مناسب براي بخش خردهفروشي آنلاين فروشگاههاي زنجيرهاي پديد آمده تا تواناييهاي خود را در هنگام بحران بروز دهند. از آن جا که فروشگاههاي زنجيرهاي از مديريت متمرکز و دانش روز برخوردارند و در واکنش به بحران پيش آمده با چالاکي و انعطاف عمل کردهاند، شاهد پاسخگويي به موقع آنها بودهايم. با توجه به اهميت موضوع مديريت واحد اين فروشگاهها استراتژيهاي مناسب اين بحران را در حوزههاي مختلف همچون زنجيره تامين، منابع انساني، بازاريابي و فروش و ... اتخاذ نموده و رويههاي يکساني را در تمام شعب در کشور اجرا کرده است.
زنجيره تامين شامل شبکهاي از افراد، سازمانها، منابع، فعاليتها و فناوريها است که در توليد و فروش يک کالا نقش دارند. اين زنجيره در زمان بحران با مشکلات فراواني رو به رو شده است که از جمله آن ها افزايش شديد تقاضا براي برخي محصولات همچون شويندهها و اقلام بهداشتي و برخي مواد غذايي را ميتوان نام برد. از سوي ديگر با بسته شدن يا کاهش توليد بسياري از کارخانهها در زمينه تامين کالا نيز شاهد دشواريهاي فراواني بودهايم. فروشگاههاي زنجيرهاي با توجه به ظرفيت هاي علمي و مديريت واحد و ارتباطات وسيعي که با تامين کنندگان مختلف داشته اند توانستند پاسخ به موقع و در خوري را براي اين موضوع ارائه نموده و با ارزيابي هاي دقيق خود از عرضه و تقاضا، زنجيره تامين کالاها را به خوبي مديريت کردند، به طوري که در اين دوره کمتر با فقدان کالاهاي مورد نياز مردم مواجه بوديم. در زمينه مديريت منابع انساني نيز فروشگاههاي زنجيرهاي دستاوردهاي مناسبي داشتهاند. اين فروشگاهها به علت برخوردار بودن از امکانات آموزش و اطلاع رساني پيشرفته و به روز، آموزشهاي لازم را براي دوره بحران کرونا به نيروي کار خود ارائه کردهاند، به طوري که اين نيروها بتوانند هم سلامتي خود را حفظ نموده و هم با رعايت دستورالعملهاي صادره محيط فروشگاهها را سالم و به دور از آلودگيها نگه دارند. در همين راستا دستورالعملهاي جديدي را به فراخور شرايط موجود، صادر شده و تمهيدات مختلفي را به کار گرفته شده که در ادامه به شرح برخي از آن ها مي پردازيم. اعضاي اتحاديه کشوري فروشگاه هاي زنجيره اي به خصوص فروشگاه هايي که کالاهاي تند مصرف يا FMCG ارايه مي کنند در اين مدت که از شروع همه گيري کرونا گذشته است، روزهاي پرکاري را سپري نمودهاند و در دورهاي با رشد تقاضا مواجه بودهاند. افزايش مراجعات مشتريان و شلوغي ناشي از آن و ضرورت تامين و عرضه کالاهاي مورد نياز مردم با رعايت دستورالعملهاي بهداشتي موجب شد تا فروشگاههاي زنجيرهاي مذکور در زمينههاي مختلف سياستها و رويههاي کاري جديدي را به کار گيرند.
به منظور حفظ سلامت مشتريان و کارکنان فهرستي از اقدامات لازم همچون ضدعفوني کردن قسمتهاي مختلف فروشگاه همچون سبد هاي خريد، ترولي ها، دستگاههاي پوز، دستگيرهها و ... به صورت روزانه و به دفعات انجام ميشود. همچنين فروشگاههاي زنجيره اي براي جلوگيري از انتقال آلودگي از پذيرش پول نقد امتناع نموده و خريد صرفا با کارتهاي بانکي انجام ميپذيرد. از سوي ديگر سياست عدم تعويض يا پس گرفتن کالاهاي فروخته شده نيز در اين مدت به صورت جدي پيگيري و اجرا شده است. استفاده از ماسک و دستکش و شستشوي مرتب دستها از ديگر اقداماتي بوده که کارکنان فروشگاه ها جهت رعايت اصول بهداشتي انجام مي دهند. پايش سلامت کارکنان و انجام آزمايشات پزشکي جهت بررسي اين موضوع از کارهاي ديگري است که در راستاي سياست هاي مذکور انجام پذيرفته است. از سوي ديگر تلاش شده تا کارکنان ستادي فروشگاه هاي مذکور که امکان دورکاري دارند از منزل به انجام امور محوله بپردازند و يا در غير اين صورت ساعات کاري آنها کاهش يافته يا به صورت شيفتي در محل کار حضور به هم رسانند.
علاوه بر موارد مذکور فروشگاههاي زنجيرهاي در زمينه فروش و بازاريابي نيز دستخوش تغييراتي شدهاند؛ به طور مثال تشويق به خريد اينترنتي در اين دوره با جديت دنبال شده است و با توجه به برخورداري از زيرساختهاي مناسب جهت فروش آنلاين که پيش از اين بحران ايجاد شده بود امکان تامين تقاضاي شهروندان را بدون حضور فيزيکي آنها در فروشگاهها داشتهاند به طوري که طي اين مدت شاهد افزايش قابل ملاحظه خريدهاي اينترنتي بودهايم. از سوي ديگر در مواردي که نياز به ايجاد ظرفيت هاي جديد براي پاسخگويي به تقاضاي ايجاد شده احساس شده اين فروشگاهها با سرعت برنامه ريزي نموده و اقدامات لازم را انجام دادهاند. به طور مثال يکي از فروشگاههاي مذکور با توجه به شرايط پيش آمده و در راستاي ارايه خدمات مناسب و به هنگام به مشتريان اقدام به جذب ??? نفر نيروي جديد کرده است. با رفع محدوديت فعاليت مشاغل مختلف و بازگشايي فروشگاههاي زنجيره اي در رستههاي ديگر همچون پوشاک، رستورانها وعرضهکنندگان مواد خوارکي، محصولات فرهنگي ، لوازم خانگي و ... نيز شاهد اجراي دستورالعملهاي مشابه در اين فروشگاهها، جهت حفظ سلامت جامعه هستيم. هر چند لازم به ذکر است که اين بخش از فروشگاههاي زنجيرهاي در دوران قرنطينه به علت محدوديتهاي ايجاد شده دچار مشکلات فراواني شدهاند. هزينههاي ثابت همچون اجاره بها و هزينه هاي نگهداري و آب و برق و ... به علاوه هزينه هاي ناشي از دستمزد باعث شده بسياري از اين فروشگاه ها درگير بدهي هاي سنگين شوند. امري که ممکن است آثارش تا مدتها بر عملکرد و سوددهي اين واحدهاي اقتصادي اثر بگذارد. از اين رو مقتضي است دولت و نهادهاي سياستگذار با توجه به نقش کليدي و مهمي که فروشگاههاي زنجيرهاي در بخش توزيع در اقتصاد کشور دارند اهميت بيشتري به اين بخش داده و حمايتهاي خاصي همچون اعطاي وامهاي کم بهره و بخشودگيهاي مالياتي را براي آن در نظر بگيرند.
0 نظر